Türk­men-ger­man hyz­mat­daş­ly­gy: sag­ly­gy go­raý­şa in­no­wa­si­ýa­lar or­naş­dy­ryl­ýar

Aş­ga­ba­da ne­mes luk­man-pro­fes­sor­la­ry­nyň no­bat­da­ky to­pa­ry gel­di. Ola­ryň ýur­du­my­za ýy­gy-ýy­gy­dan gel­me­gi hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Gurbanguly Berdimuhamedowyň baş­lan­gy­jy bi­len sag­ly­gy go­ra­ýyş ul­ga­myn­da türk­men-ger­man hyz­mat­daş­ly­gy­nyň iş­jeň ös­dü­ril­ýän­di­gi­niň aý­dyň su­but­na­ma­sy bo­lup dur­ýar. 

Türk­me­nis­ta­nyň Sag­ly­gy go­ra­ýyş we der­man se­na­ga­ty mi­nistr­li­gi bi­len “Se­nior Exper­ten Service” ne­mes gu­ra­ma­sy­nyň (“Uly bi­ler­men­le­riň gul­lu­gy” — SES hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­k bo­ýun­ça ne­mes yk­dy­sa­dy gaz­na­sy) en­çe­me ýy­lyň do­wa­myn­da­ky hyz­mat­daş­ly­gy özü­ni oňyn ta­rap­dan gör­kez­di. 

Bü­tin dün­ýä bo­ýun­ça mas­la­hat hyz­mat­la­ry­nyň edil­me­gi­ne ýö­ri­te­leş­di­ri­len bu gu­ra­ma­nyň esa­sy we­zi­pe­si ýo­ka­ry de­re­je­li, ol ýa-da beý­le­ki ugur­da uly iş tej­ri­be­si bo­lan hü­när­men­le­riň kö­me­gi bi­len dür­li tas­la­ma­la­ry dur­mu­şa ge­çir­mek ar­ka­ly ýurt­la­ryň dur­muş-yk­dy­sa­dy taý­dan ösü­şi­ne gol­daw we ýar­dam ber­mek­den yba­rat­dyr. 

Bu hyz­mat­daş­ly­gyň çäk­le­rin­de sag­ly­gy go­ra­ýyş ul­ga­myn­da SES-niň bi­ler­men­le­ri türk­men luk­man­la­ry­nyň hü­när de­re­je­si­ni ýo­kar­lan­dyr­mak hem-de iň go­wy Ýew­ro­pa luk­man­çy­lyk tej­ri­be­si­ni öw­ren­mek mak­sa­dy bi­len ýur­du­my­za yzy­gi­der­li ça­gy­ryl­ýar. Şu ýyl ne­mes pro­fes­sor­la­ry­nyň kyr­ky­sy­nyň sa­par­la­ry me­ýil­leş­di­ril­di, ola­ryň ýa­ry­sy eý­ýäm bi­ziň ýur­du­myz­da bo­lup, öz we­zi­pe­le­ri­ni ýe­ri­ne ýe­tir­di­ler. 

Ýur­du­my­zyň luk­man­çy­lyk ul­ga­my­nyň hü­när­men­le­ri Ýew­ro­pa luk­man­çy­ly­gy­nyň yk­rar edi­len öň­de­ba­ry­jy­sy bo­lan Ger­ma­ni­ýa­nyň bel­li luk­man­la­ry we pro­fes­sor­la­ry öz kär­deş­le­ri bi­len tej­ri­be alyş­mak müm­kin­çi­li­gi­ne eýe bol­du­lar. Ýo­ka­ry teh­no­lo­gi­ýa­ly in­no­wa­si­ýa­lar şeý­le gat­na­şyk­la­ryň öze­ni­ni düz­ýär, mu­nuň özi hor­mat­ly Pre­zi­den­ti­miz Gurbanguly Berdimuhamedow ta­ra­pyn­dan ýur­du­my­zyň sag­ly­gy go­ra­ýyş ul­ga­my­nyň öňün­de goý­lan jo­gap­kär­li we­zi­pe­le­ri oňyn çöz­me­giň mö­hüm şer­ti­dir. 

Şu gün­ler­de Türk­me­nis­ta­nyň Hal­ka­ra saglyk mer­kez­le­ri­ mü­di­ri­ýe­tin­de ne­mes pro­fes­sor­la­ry­nyň no­bat­da­ky to­pa­ry iş sa­pa­ryn­da bol­dy. Ola­r şeýle gürrüň berýärler: 

Frits Spels­berg, Lýud­wig Mak­si­mi­lian uni­wer­si­te­ti­niň (Mýun­hen) has­sa­ha­na­sy­nyň umu­my hi­rur­gi­ýa luk­ma­ny: 

— Men si­ziň ýur­du­ňyz­da ýy­gy-ýy­gy­dan bol­ýa­ryn. Bu ge­zek Hal­ka­ra en­dok­ri­no­lo­gi­ýa we hi­rur­gi­ýa mer­ke­zin­de ope­ra­si­ýa­la­ra gat­naş­dym, türk­men luk­man­la­ry bi­len egin-eg­ne be­rip zäh­met çek­dim, men ola­ry köp ýyl bä­ri ta­na­ýa­ryn. Şu hep­dä­niň için­de biz köp san­ly ope­ra­si­ýa et­dik. Şo­la­ryň kä­bi­ri Türk­me­nis­tan­da il­kin­ji ge­zek ge­çi­ril­di. Si­ziň luk­man­çy­lyk ul­ga­my­ňy­zyň hem-de türk­men kär­deş­le­ri­miň müm­kin­çi­lik­le­ri­niň bar­ha art­ýan­dy­gy­ny uly buý­sanç bi­len bel­le­mek is­le­ýä­rin. Döw­let Baş­tu­ta­ny­nyň gö­nü­den-gö­ni ýol­baş­çy­ly­gyn­da ge­çi­ril­ýän mil­li sag­ly­gy go­ra­ýyş ul­ga­my­nyň üs­tün­lik­li öz­ger­dil­me­gi ne­ti­je­sin­de ul­gam­da in­no­wa­si­ýa taý­dan ok­gun­ly ösüş üçin oňat bin­ýat dö­re­dil­di. Türk­me­nis­ta­nyň ýo­ka­ry dep­gin­ler­de ösü­şi, bu ýer­de dö­re­dil­ýän aja­ýyp şert­ler iki­ta­rap­la­ýyn hyz­mat­daş­ly­gyň pug­ta­lan­dy­ryl­ma­gyn­da hem-de ne­ti­je­li hä­si­ýe­te eýe bol­ma­gyn­da oňyn be­ýa­ny­ny tap­ýar. 

Ma­tias Kuns, neý­ro­hi­rurg (Mýun­hen): 

— Hal­ka­ra new­ro­lo­gi­ýa mer­ke­zin­de türk­men luk­man­la­ry bi­len ýo­la goý­lan hyz­mat­daş­ly­ga örän şat­dy­ryn. Me­niň olar bi­len gat­na­şyk­la­rym ge­çen ýyl, Ýa­pyk bi­na­lar­da we sö­weş sun­ga­ty bo­ýun­ça V Azi­ýa oýun­la­ry­nyň ge­çi­ril­ýän wag­ty Aş­ga­ba­da ça­gy­ry­la­nym­da baş­lan­dy. Türk­men neý­ro­hi­rur­gi­ýa­sy­nyň ýe­ten sep­git­le­ri, luk­man­çy­lyk mer­ke­zi­niň teh­no­lo­gi­ýa taý­dan oňat en­jam­laş­dy­ry­ly­şy men­de uly tä­sir gal­dyr­dy. Biz bi­le­lik­de iş­le­ri alyp bar­ýa­rys, beý­ni­niň, oňur­ga­nyň hem-de şi­kes­le­riň hi­rur­gi­ýa­sy bo­ýun­ça yzy­gi­der­li pi­kir alyş­ýa­rys. Şeý­le ýyg­jam hyz­mat­daş­ly­gyň iki ýur­duň sag­ly­gy go­ra­ýyş ul­gam­la­ry­nyň mun­dan beý­läk-de kä­mil­leş­di­ril­me­gi­ne ýar­dam et­jek­di­gi­ne ynan­ýa­ryn. Şu­nuň bi­len bag­ly­lyk­da, luk­man­çy­ly­gy in­no­wa­si­ýa­lar esa­syn­da ös­dür­mek me­se­le­le­ri­ne aý­ra­tyn üns ber­ýän Türk­me­nis­ta­nyň hor­mat­ly Pre­zi­den­ti Gurbanguly Berdimuhamedowa çuň­ňur ho­şal­lyk bil­dir­ýä­rin. 

Folk­mar Ýan­son, Lýud­wig Mak­si­mi­lian uni­wer­si­te­ti­niň has­sa­ha­na­sy­nyň or­to­pe­di­ýa bö­lü­mi­niň mü­di­ri: 

— Men in­di bir­nä­çe ýyl bä­ri Aş­ga­ba­da yzy­gi­der­li gel­ýä­rin hem-de türk­men hü­när­men­le­ri bi­len bi­le­lik­de hal­ka hyz­mat ed­ýän­di­gi­me örän şat­dy­ryn, hä­zir ge­çen ýyl açy­lan has­sa­ha­na­da iş­le­ýä­rin. Hal­ka­ra en­dok­ri­no­lo­gi­ýa we hi­rur­gi­ýa mer­ke­zi­niň or­to­pe­di­ýa bö­lü­min­de nä­sag­la­ry be­jer­ýä­rin, mas­la­hat­lar ber­ýä­rin, ope­ra­si­ýa­la­ra gat­naş­ýa­ryn, bu iş­le­riň do­wa­myn­da ýy­gy-ýy­gy­dan tej­ri­be alyş­ýa­rys. Türk­men luk­man­la­ry­nyň ýo­ka­ry na­za­ry­ýet we ama­ly taý­ýar­ly­gy, şeý­le hem Ger­ma­ni­ýa­da ön­dü­ri­len en­jam­lar­dan yba­rat bo­lan si­ziň luk­man­çy­lyk mer­kez­le­ri­ňi­ziň berk mad­dy bin­ýa­dy hä­zir­ki wagt­da nä­sag­la­ry be­jer­mek­de iň go­wy ne­ti­je­le­ri ga­zan­ma­ga müm­kin­çi­lik ber­ýär. 

Klaus Çaý­kows­kiý, Ba­wa­ri­ýa­nyň Er­lan­gen — Nýurn­berg uni­wer­si­tet has­sa­ha­na­sy­nyň anes­te­zio­lo­gi­ýa bö­lü­mi: 

— Türk­men luk­man kär­deş­le­rim bi­len iň bir döw­re­bap has­sa­ha­na­la­ryň bi­rin­de bi­le­lik­de iş­le­mek me­niň üçin uly hor­mat­dyr, bu has­sa­ha­na ge­çen ýyl hor­mat­ly Pre­zi­dent Gurbanguly Berdimuhamedowyň ta­gal­la­la­ry bi­len açyl­dy. Men Türk­me­nis­ta­na köp gel­dim, soň­ky ýyl­lar­da ýur­du­ňy­zyň sag­ly­gy go­ra­ýyş ul­ga­myn­da ägirt uly oňyn ösüş­ler bar. Türk­men luk­man­çy­ly­gy uly tej­ri­be top­la­ýar hem-de ös­ýär, şun­da özü­miň go­şan­dy­ma göz ýe­tir­mek ýa­kym­ly­dyr. Me­niň Aş­ga­bat­da bi­le iş­le­ýän luk­man­lar to­pa­ry­myň işi oňat ba­ha be­ril­me­gi­ne my­na­syp­dyr. Biz bi­le­lik­de çyl­şy­rym­ly ope­ra­si­ýa­la­ryň bir­nä­çe­si­ni ge­çir­dik, şeý­le ope­ra­si­ýa­lar Türk­me­nis­tan­da ilkinji gezek geçirilýär. In­di olar türk­men luk­man­la­ry­nyň iş tej­ri­be­si­ne or­na­şar. Bu iş­le­re gat­naş­ýan­dy­gy­ma buý­san­ýa­ryn. Şeý­le hem si­ziň paý­tag­ty­ňy­zyň bar­ha gö­zel­leş­ýän keş­bi­ne we türk­men hal­ky­nyň myh­man­sö­ýer­li­gi­ne haý­ran gal­ýa­ryn. 

Ma­tias Piç­man, Lýud­wig Mak­si­mi­lian uni­wer­si­te­ti­niň has­sa­ha­na­sy­nyň or­to­pe­di­ýa hi­rur­gi­ýa­sy bö­lü­mi: 

— Men Türk­me­nis­ta­na il­kin­ji ge­zek gel­dim. Bu ýer­de bol­ýan wag­tym nä­sag­la­ry ka­bul et­dim, ola­ry be­jer­mä­ge, ýer­li luk­man­lar bi­len ope­ra­si­ýa­la­ra gat­naş­dym. Luk­man­çy­lyk hyz­mat­la­ry­nyň giň gör­nü­şi hem-de hi­li, Aş­ga­ba­dyň iň hä­zir­ki za­man has­sa­ha­na­la­ry men­de uly tä­sir gal­dyr­dy. Pur­sat­dan peý­da­la­nyp, myh­man­sö­ýer­lik üçin türk­men hal­ky­na ho­şal­lyk bil­dir­ýä­rin. Gel­jek­de hem gat­na­şyk­la­ryň do­wam et­di­ril­jek­di­gi­ne ynan­ýa­ryn, mu­nuň üçin iň ýo­ka­ry de­re­je­de berk bin­ýat go­ýul­dy. Si­ziň döw­let Baş­tu­ta­ny­ňyz ýur­du­ňyz we jem­gy­ýe­ti­ňiz üçin örän mö­hüm bu ul­gam­da iş­jeň hal­ka­ra hyz­mat­daş­ly­gy­nyň ze­rur­dy­gy­na oňat dü­şün­ýär, mu­nuň özi luk­man­çy­lyk yl­my­nyň we işi­niň, ok­gun­ly ös­ýän yl­my-teh­ni­ki ýag­daý­la­ryň ma­ny-maz­mu­ny bi­len şert­len­di­ri­len­dir. 

Ne­mes pro­fes­sor­la­ry türk­men kär­deş­le­ri­niň hü­när de­re­je­si­niň ös­ýän­di­gi­ni, ola­ryň mun­dan beý­läk-de kä­mil­leş­mä­ge ça­lyş­ýan­dyk­la­ry­ny uly ka­na­gat­lan­ma bi­len bel­le­di­ler. 

Türk­me­nis­tan­da luk­man­çy­ly­gyň şeý­le ýo­ka­ry de­re­je­de ös­dü­ril­me­gin­de Türk­me­nis­ta­nyň Pre­zi­den­ti, ýur­du­ňy­zyň Ylym­lar aka­de­mi­ýa­sy­nyň aka­de­mi­gi, pro­fes­sor, luk­man­çy­lyk ylym­la­ry­nyň dok­to­ry Gurbanguly Berdimuhamedowyň uly hyz­ma­ty­nyň bar­dy­gy hem­me­le­re mä­lim­dir di­ýip, ger­man bi­ler­men­le­ri bel­le­ýär­ler. Olar türk­men sag­ly­gy go­ra­ýyş ul­ga­my­nyň hem-de luk­man­çy­lyk yl­my­nyň ös­dü­ril­me­gi­ne ile­ri tu­tul­ýan de­re­je­de aý­ra­tyn üns ber­ýän döw­let Baş­tu­ta­ny­my­za be­lent hor­mat goý­ýan­dyk­la­ry­ny be­ýan et­di­ler.